W lipcu tego roku Mogileński Dom Kultury obchodził 50 – lecie swojej działalności. Z tej okazji chcielibyśmy przybliżyć, choćby w formie zarysu, historię tej placówki, jej dokonania na polu krzewienia kultury i oświaty na ziemi mogileńskiej, a także zmiany jakim podlegała na przestrzeni minionych 50 lat. Po zakończeniu II wojny światowej, Polska szybko otrząsnęła się z koszmaru lat okupacji. Naród przystąpił do odbudowy niemalże całkowicie zrujnowanego kraju. Praktycznie od podstaw budować trzeba było polski przemysł, zrujnowane kontrybucjami i rabunkami rolnictwo, niektóre w całości zniszczone miasta, a także polską oświatę i kulturę. Szczególnie dwie ostatnie dziedziny cierpiały na brak wyszkolonej, doświadczonej kadry. Okupanci, chcąc doprowadzić do biologicznego i kulturalnego zniszczenia narodu polskiego, ze szczególną siłą i konsekwencją uderzyli w naukowców, kadry uniwersyteckie, działaczy politycznych i kulturalnych, innymi słowy ludzi wykształconych i inteligentnych, których postawa i działalność mogłyby w przyszłości „zagrozić" odrodzeniem narodu. Już od 1945 roku, samorzutnie zaczęły się reaktywować placówki i organizacje kulturalne o przedwojennym rodowodzie, w tym też domy kultury. Starały się one kontynuować i realizować zadania, podobne jak w okresie międzywojennym. Sytuacja taka trwała do 1948 roku. Po tym okresie władze zlikwidowały wszystkie organizacje i stowarzyszenia społeczno – kulturalne. W roku 1950 powołana przez Ministra Kultury i Sztuki Międzyorganizacyjna Komisja do Spraw Terenowych Domów Kultury, wszelkie placówki związane z pracą kulturalno-oświatową - Domy Ludowe, Domy Społeczne – przemianowała na Domy Kultury i odgórnie określiła ich zadania, zakres, oraz charakter pracy. Także w Mogilnie, którego mieszkańcy poddani byli surowym zarządzeniom niemieckiej administracji okupacyjnej, likwidującej wszelkie przejawy polskiego życia kulturalnego, po wojnie zapanował swoisty „głód kultury". Organizacje społeczne i kulturalne powstawały jak przysłowiowe „grzyby po deszczu", aby w 1954 roku wszelkie działania w tym kierunku skupił w swych rękach Powiatowy Dom Kultury w Mogilnie. Otwarcie tej placówki było jednym z elementów uroczystych obchodów Święta Odrodzenia 22 lipca i 10 rocznicy PRL w 1954 roku. Siedziba PDK znajdowała się na ul. ks. Piotra Wawrzyniaka 1, w budynku, w którym znajdował się później Bank Spółdzielczy w Mogilnie. Pod koniec 1958 roku PDK przeniesiony został do budynku przy ul. Władysława Jagiełły 6.Pierwszym kierownikiem placówki został Zenon Siwka z Gniezna. Mimo ogromnego zapału i energii kierownika, oraz całej kadry PDK – u, zaznaczyły się spore trudności sprzętowe, oraz brak doświadczenia kadry.W tym okresie działalność Powiatowego Domu Kultury ograniczała się prawie wyłącznie do pracy w samym Mogilnie i sporadycznych „akcji" poza miastem (np. występ Zespołu Tanecznego PDK Mogilno w Szczeglinie dn. 15 sierpnia 1954 r.) PDK wystawił też swój pawilon na Powiatowej Wystawie Rolniczej w Mogilnie (5 X – 12 X 1954 r.) Po odejściu Zenona Siwki, praktycznie do roku 1968 kierownictwo placówki zmieniało się bardzo często, co miało niekorzystny wpływ na jej funkcjonowanie. Kolejno Powiatowym Domem Kultury w Mogilnie kierowali: nauczyciele – Henryk Piechocki i Kazimiera Wieczorek, artysta – plastyk Marian Siwczak z Poznania, Seweryna Tubacka z Gniezna, dzięki staraniom której placówka „dorobiła" się w 1964 r. autobusu, a później także mikrobusu, przez co PDK zwiększył swoją mobilność i zasięg działania. W sierpniu 1968 r. kierownikiem została Helena Wojtczak, pracowniczka Wydziału Oświaty i Kultury. Dzięki ogromnemu zaangażowaniu i energii kierownictwa, PDK w tym okresie znacznie poszerzył swoje zaplecze techniczne, uzyskując sporo cennego wyposażenia, został też zreorganizowany w zakresie działalności. Jednym z głównych punktów nowej strategii Domu Kultury było zwiększenie roli Powiatowej Poradni Pracy Kulturalno - Oświatowej, a co za tym idzie niesienie fachowej pomocy placówkom terenowym i organizowanie szkoleń dla działaczy kultury. Po piętnastu latach funkcjonowania PDK, ciągle jednak odczuwał spore braki w zapleczu technicznym i lokalowym. Jak wyżej wspomniano, od 1958 roku siedziba placówki mieściła się budynku przy ul. Jagiełły 6 ( 2 niewielkie pomieszczenia, bez urządzeń sanitarnych), dysponowała także niewielką sala widowiskową przy Rynek 17.Warto dodać, że zwiększająca się sieć kulturalno – oświatowych placówek terenowych i stale rosnące ich potrzeby, wymagały od Powiatowego Domu Kultury, borykającego się z trudnościami finansowymi i kadrowymi, dużej mobilności i dyspozycyjności całej kadry. Pod koniec 1959 roku „pod egidą" PDK w Mogilnie działały: orkiestra dziecięca i dęta pod kierownictwem Kazimierza Woźnieckiego, zespół rytmiczny kierowany przez Irenę Wałkową, teatralny kierowany przez p. Halicką, oświatowy prowadzony przez Henryka Piechockiego, a także szachowy i brydżowy, którymi kierowali instruktorzy Górkowski i Szymański. Rosnąca sieć wiejskich placówek terenowych spowodowała pewne ograniczenie działalności PDK, na rzecz pracy oświatowej. W roku 1968 w klubach i świetlicach wiejskich zorganizowano, przy udziale PDK 369 spotkań i prelekcji dla 12.972 słuchaczy, ponad 40 wystaw, 86 seansów filmowych. Ogółem zorganizowano 508 imprez, dla prawie 28 tyś. uczestników. Dodać także należy, że w placówkach terenowych funkcjonowało 31 zespołów oświatowych, 12 kursów praktycznych i 13 uniwersytetów powszechnych. Jeśli chodzi o działalność artystyczną Powiatowego Domu Kultury w Mogilnie, to intensywność jego pracy w tym kierunku nieco spadła. O ile jeszcze w 1963 roku działało w nim 7 zespołów artystycznych, to w 1967 został tylko jeden zespół muzyczny. Jeden z wymienionych wyżej zespołów - zespół teatralny, zyskał wtedy spory rozgłos wystawiając na scenie min. sztuki Wojciecha Bogusławskiego „Krakowiacy i Górale", oraz Andrzeja Wydrzyńskiego „Pałac Sprawiedliwości". Zespół otrzymał też nagrodę na Wojewódzkim Festiwalu Amatorskich Zespołów Dramatycznych, za niezwykle wysoki poziom swoich sztuk. Bardzo często też na scenie w Mogilnie można było obejrzeć występy zawodowych grup teatralnych, zapraszanych przez PDK. Spotkało się to z uznaniem Ministerstwa Kultury i Sztuki, które 10. Listopada 1967 r. przyznało placówce dyplom uznania „Za zasługi położone w rozwoju miłośnictwa teatru i rozpowszechniania kultury".
 
_______________________________________________________________________________________
 

Zwiększyło się też, pod koniec lat 60-ych, współdziałanie z placówkami upowszechniającymi zawodową twórczość artystyczna. Często organizowano wyjazdy do teatrów w Bydgoszczy, Poznaniu i Gnieźnie, a także do Filharmonii Pomorskiej.

W 1967 roku było 163 takich wyjazdów. Ponadto dom kultury utrzymywał ścisłe stosunki z Kujawsko – Pomorskim Towarzystwem Kulturalnym i Związkiem Literatów Polskich, Związkiem Artystów Plastyków, Stowarzyszeniem Dziennikarzy Polskich oraz Toruńskim Towarzystwem Historycznym.

Na uwagę zasługuje zwiększająca się  z każdym rokiem ilość organizowanych w placówkach wiejskich spotkań z pisarzami, dziennikarzami i działaczami społeczno-gospodarczymi.

Należy tutaj wspomnieć, że PDK w roku 1964 opiekował się Domem |Kultury w Strzelnie,12 świetlicami, 11 klubami „Ruch”, 6 Klubami Rolnika, 21 bibliotekami publicznymi, 92 punktami bibliotecznymi. Natomiast w 1967 r. Ubyły 4 świetlice, za to przybyło 8 klubów „Ruch”, 11 Klubów Rolnika, 1 biblioteka publiczna, i 16 punktów bibliotecznych. Lokale dla tych placówek zostały uzyskane w wyniku zagospodarowania zaniedbanych sal wiejskich i przekształcenia części dawnych świetlic. W ramach czynów społecznych ludności wybudowano świetlice wiejskie w Nożyczynie, Strzelnie Klasztornym, rozpoczęto też budowę świetlicy w Jeziorkach. Ponadto społeczeństwo ponosiło połowę kosztów zakupu 21 telewizorów. W pewnym stopniu ludność pomagała także w przygotowaniu lokali dla „Klubów Rolnika” i „Ruch” oraz ich remontowaniu.

W połowie roku 1969 Powiatowy Dom Kultury i Powiatowa Poradnia Pracy Kulturalno-Oświatowej swoją pracą obejmowały 44 placówki kulturalno – oświatowe, z tego 20 Klubów Książki i Prasy „Ruch” i 24 „Kluby Rolnika”   

Wzorem lat ubiegłych głównym zadaniem było niesienie pomocy i wszechstronny instruktaż dla placówek terenowych oraz kontynuowanie szkoleń fachowych dla zatrudnionych  w  nim kierowników i działaczy społecznych . Instruktorzy PDK zobowiązani byli do 4 wyjazdów tygodniowo w teren, w celu niesienia pomocy placówkom w organizowaniu spotkań i imprez okolicznościowych, służąc informacją i konkretnymi przykładami.

Jeśli chodzi o działalność artystyczną, to w okresie 1954 – 1967 PDK zorganizował kilkanaście wystaw, w tym: projektów Pomnika ku czci poległych w walce o wolność Ziemi Mogileńskiej, akwareli prof. Stanisława Borysowskiego z Torunia, fotografii pt.: „Toruńskie festiwale” Olgierda Bałdyńskiego, grafiki Marii Pokorskiej, drzeworytów Leona Ploszaya, malarstwa Józefa Myślickiego, „Ziemia Mogileńska w fotografii” Rafała Paczkowskiego, a także wystawę „Fotomontaż z Kraju Rad” Stanisława Kaszyńskiego.

Ciekawą inicjatywą było zorganizowanie, przy współpracy z Kujawsko-Pomorskim Towarzystwem Kultury i Wojewódzkim Domem Kultury wystaw reprodukcji dzieł malarstwa polskiego i światowego w placówkach terenowych. Zwiedzający mogli min. obejrzeć: dzieła Albrechta Dürera, Paula Gaugina, Vincenta van Gogha, oraz ekspozycje „Malarstwo Polskie XIX i XX wieku” i „Malarstwo Światowe”.

Ponadto PDK z Mogilna co roku uczestniczył w amatorskich konkursach piosenkarskich, Piosenki Radzieckiej i Ogólnopolskich Konkursach Recytatorskich.

Z okazji 25-lecia PRL odbył się konkurs pt.: „Każdego dnia służymy Ojczyźnie Ludowej”, do którego zgłosiły się wszystkie placówki terenowe. Celem tego konkursu było przedstawienie szerokim kręgom społeczeństwa dorobku Polski Ludowej.

Zorganizowano także konkurs fotograficzny, oraz konkurs na gazetkę ścienną pt.: „Dorobek powiatu mogileńskiego w 25-lecie PRL”

W roku 1966 przypadały obchody „Tysiąclecia Państwa Polskiego i IX wieków Mogilna” Z tej okazji w dniach 11 – 18 listopada w Mogilnie obchodzono „Najpiękniejsze Dni Mogilna”. Program tych uroczystości obejmował kilka imprez kulturalnych zorganizowanych i obsługiwanych przez mogileński PDK.

Odbyła się min. sesja popularno – naukowa na temat przeszłości  i teraźniejszości Ziemi Mogileńskiej, dziewięć spotkań z uczestnikami bydgoskiego Zjazdu Pisarzy Ziem Zachodnich i Północnych. W holu kina „Tęcza” (dzisiejsza galeria „Lustro” w holu kina „Wawrzyn”) otwarto wystawę malarstwa Józefa Myślickiego z Orchowa.

Mieszkańcy Mogilna mogli także tego roku uczestniczyć w spotkaniach z aktorem Wojciechem Siemionem i redaktor Ireną Dziedzic.

W roku kulturalno – oświatowym 1973/74 pracę Powiatowego domu kultury w Mogilnie zdominowały zadania związane z obchodami 30 – lecia PRL, oraz 30 – lecia Ludowego Wojska Polskiego. W związku z tym wprowadzono nowe formy działalności takie jak programy giełdowe „Spotkania z zamkiem”, „Spotkania pokoleń”, „Żywa krzyżówka społeczno – polityczna”, a ponadto konkursy o tematyce politycznej.

W roku 1974 PDK w Mogilnie swoją „opieką” obejmował 54 placówki terenowe, z tego 18 klubów „Ruch” i 36 „Klubów Rolnika”. W tym okresie placówka zatrudniała tylko czterech instruktorów, co było powodem pewnych utrudnień w realizacji zadań w pracy kulturalno – oświatowej.

PDK prowadził także bardzo wtedy popularne w Mogilnie tzw. „czwartki brydżowe” odbywające się dwa razy w miesiącu, a ponadto kino wąskiej taśmy i Dyskusyjny Klub Filmowy, prelekcje popularyzujące działalność plastyczną, muzyczną i taneczną. Organizowane były także spotkania ze znanymi, ciekawymi ludźmi. Spotkań tych w roku 1973/74 odbyło 87 i dotyczyły one aktualnej sytuacji politycznej w kraju i na świecie. Duże powodzenie miały prelekcje o tematyce sportowej i spotkania z prezenterami telewizyjnymi. Także Coroczne Dni Kultury i Oświaty, Książki i Prasy, czy Dekada Książki Społeczno – Politycznej to imprezy, na które zapraszano znanych pisarzy i redaktorów.

Po reformie administracyjnej i zlikwidowaniu powiatów w 1975 roku Powiatowy Dom Kultury w Mogilnie zmienił nazwę na Mogileński Dom Kultury i stał się filią Wojewódzkiego Domu Kultury w Bydgoszczy. W tym tez roku nastąpiła zmiana na stanowisku kierowniczym PDK. Miejsce Jana Strzykowskiego zajęła Maria Krause, która pracowała w PDK od 1966 roku.

MDK był w myśl swojego statutu państwową placówką upowszechniania kultury i wiedzy oraz organizatorem i realizatorem instruktażu, szkolenia i informacji kulturalnej w stosunku do  zespołu gminnych domów kultury, klubów, świetlic i organizacji społecznych zajmujących się upowszechnianiem kultury. Od 28 VII 1976 r. obejmował jednostki terytorialne – miasta i gminy: Mogilno, Strzelno, Trzemeszno, Pakość, Janikowo i gminy: Dąbrowa, Jeziora Wielkie. Nadzór nad Mogileńskim Domem Kultury sprawował Naczelnik Miasta i Gminy Mogilno, natomiast w zakresie organizacji pracy i doskonalenia kadr – Wojewódzki Dom Kultury w Bydgoszczy.

Pod koniec lat 70 – tych MDK zmienił także swoja siedzibę. Stary, zdezelowany budynek przy ulicy Jagiełły został zburzony, a placówka znalazła tymczasową siedzibę w budynkach poklasztornych. Pracownicy MDK (9 osób) zajmowali cztery pokoje, sala widowiskowa dzierżawiona była od PSS „Społem”. Niestety nie posiadała ona dostatecznego zaplecza socjalnego i sanitarnego.

Na przełomie lat 70/80 MDK nadal opiekował się 62 placówkami terenowymi. Mimo sporych problemów lokalowych działały: orkiestra dęta, która swoje próby przeprowadzała w sali KM PZPR, chór, który ćwiczył w świetlicy „Społem”, Klub Seniora, Dyskusyjny Klub Filmowy, młodzieżowa Grupa Żywego Słowa, sekcja tańca towarzyskiego, zspół jazzowy i plastyczny. Problemy z odpowiednią salą widowiskową nie przeszkodziły jednakże Marii Krause w zaproszeniu do Mogilna teatru „Baj Pomorski”, którego pierwszy występ odbył się 21 01 1980 roku, a także Toruńskiego Teatru Lalki i Aktora, który przyjeżdżał do Mogilna co kwartał.

                                                

Początek lat 80-ych przyniósł pewne trudności, które wpłynęły niekorzystnie na funkcjonowanie MDK. Pod koniec 1981 roku, wraz z wprowadzeniem w kraju Stanu Wojennego zawieszono działalność kabaretów i grup fotograficznych działających w MDK.

Pojawiły się także kolejne kłopoty lokalowe. W 1982 roku, w sali widowiskowej MDK przy ul. Rynek 10 umieszczono na czas remontu jej stałej siedziby Pocztę.

Mimo tych trudności załoga Mogileńskiego Domu Kultury prowadziła wytężoną działalność w celu przyciągnięcia stałych bywalców - sprowadzano teatry, organizowano turnieje między zakładami pracy, inspirowano amatorską twórczość artystyczną, pokazując jej dorobek min. w "Galerii ulicy", prowadzono także stałe cykle imprez np.: "Zima na Pałukach".

W tym okresie placówka odniosła szereg znacznych sukcesów : Krystyna Wulert została laureatką I nagrody Wojewódzkiego Finału XXVIII Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego dorosłych, reprezentowała też w 1983 roku Mogilno na szczeblu centralnym.

Szereg sukcesów odniósł także zespół jazzowy "Old Dixieland Players", kierowany przez Zygmunta Ornatka. Zespół już w 1982 roku na VI Inowrocławskich Spotkaniach Artystycznych zdobył Kryształową Czarę Ziemowita.

Rok Później „Oldzi” na ogólnopolskim konkursie "Złota Tarka 83" wyróżnieni zostali nagrodą Polskich Nagrań, zdobyli też nagrodę indywidualna ufundowaną przez członka jury festiwalu - Bogdana Styczyńskiego.

„Złota Tarka 86” przyniosła Old Dixieland Players spektakularny sukces - jury przyznało mogilnianom główna nagrodę.

Sukces odniósł też członek Klubu Plastyka Amatora „Plama” działająca przy MDK - Stanisław Tarnowiecki. Zdobył on I Nagrodę w konkursie na najlepszy obraz malarza nieprofesjonalisty z okazji Dni Inowrocławia w 1983 roku.

Rok 1983 obfitował w szereg imprez zorganizowanych prze MDK z okazji Majowych Dni Kultury uczestnicy mogli wysłuchać koncertu zespołu POW "Czarne Berety", a dzieci wziąć udział w konkursie plastycznym pt. :"Kredą po asfalcie".

Harcerze w czerwcu uczestniczyli w rajdzie szlakiem Miejsc Pamięci Narodowej.

Imprezy artystyczne (min. "Spotkanie pokoleń") towarzyszyły też obchodom 60-lecia Klubu Sportowego "Pogoń".  

W okresie wakacji letnich MDK nawiązał współpracę z Ośrodkiem Sportu i Rekreacji w Przyjezierzu i przez cały sezon organizował tam imprezy dla wczasowiczów.

W dniach od 30 do 11 września 1983 roku trwały w Mogilnie Dni Gazety Pomorskiej połączone z obchodami jej 35-lecia.

W związku z tym odbyła się sesja popularnonaukowa pt.: "Obrona Mogilna we wrześniu 1939 roku", na której obszerna, szeroko udokumentowaną prelekcję wygłosił przewodniczący Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Mogilnie, prokurator Jerzy Chmielewski.

Kolejnym, niezwykle ważnym dla Mogilna wydarzeniem było nadanie przez Radę Państwa 12 maja 1984 roku, Orderu Krzyża  Grunwaldu III Klasy za bohaterską obronę miasta we wrześniu 1939 roku.

Do tej uroczystości miasto przygotowywało się już od wczesnej wiosny. W dniach od 27 kwietnia do 13 maja trwały "Dni Mogilna `84", a zainspirował je plener plastyków - amatorów z terenu województwa bydgoskiego. W sali MDK odbył się przegląd zespołów muzycznych, w sali "Pogoń" otwarto wystawę dokumentującą dorobek przemysłu mogileńskiego i zakładów przetwórstwa rolnego w okresie PRL. W sali MDK przy Rynek 10 zaprezentowano sztukę ludową i amatorską, odbyła się też sesja popularnonaukowa dla młodzieży szkolnej, dotycząca obrony Mogilna przed hitlerowcami i krwawych represji okupantów wobec mieszkańców miasta.

W roku 1985 w Mogileńskim Domu Kultury działało 8 zespołów: "Old Dixieland Players", muzyczny zespół rockowy, zespół dziecięcy, fotograficzny, "Paralaxa", Chór Seniora, grupy plastyczne "Plama" i "Kleks", Orkiestra Dęta ORMO>

Plastycy z klubu "Plama" mieli okazję uczestniczyć we współnej z profesjonalistami wystawie zorganizowanej w ramach obchodów Dni Kultury, Oświaty, Ksiązki i P{rasy w maju.

Zorganizowano także, wspólnie z Wojewódzkim Domem Kultury w Bydgoszczy, w dniach 14 - 23 sierpnia plener malarski "Mogilno `85" dla artystów amatorów.

Klub Seniora prowadzony przez instruktorów Mogileńskiego Domu Kultury uczestniczył w 1985 roku w 39 imprezach, w tym 3 wycieczkach, a Chór Klubu Seniora wystąpił z koncertem na manifestacji 9 maja, uczestniczył ponadto w przeglądzie "ARS - 85" w Bydgoszczy.

/mdk/

obrazek

obrazek

obrazek
obrazek

obrazek

obrazek
 

 

Swoją działalność kulturalno – oświatową wśród młodzieży szkolnej w Mogilnie prowadził też powołany do życia w 1972 roku Młodzieżowy Dom Kultury.

Jego pierwszym  dyrektorem , w latach 1972 – 1974 był Roman Pawłowski, po którym stanowisko to przejął Władysław Banaszak (1974 0 1991). W latach 1991 – 1996 Młodzieżowy Dom Kultury zawiesił swoją działalność . Po reaktywowaniu placówki pod nazwą Młodzieżowy Ośrodek Kultury i Rekreacji jej dyrektorem został Włodzimierz Dobersztyn.

Placówka mieściła się w popularnie zwanej „Harcówce” przy ulicy Kościuszki.

W czasie swojego funkcjonowania, do roku 1991 Młodzieżowy Dom Kultury posiadał 8 kół zainteresowań : fotograficzne, plastyczne, muzyczne, techniczne, gospodarstwa domowego, sportu, a od 1986 dodatkowo także obsługi komputerów.

Działały przy nim też dwa zespoły muzyczne: od 1986 r „Malarze i Żołnierze”, oraz „Ivo Partizan”, które odnosiły szereg sukcesów na różnego rodzaju imprezach artystycznych.

Funkcje instruktorów Młodzieżowego Domu Kultury pełniło w latach 1972 – 1991 łącznie 70 nauczycieli.

Placówka posiadała też w latach 1974 – 1980 swoje ogniwa terenowe w Dąbrowie, Gębicach, Jeziorach Wielkich, Kwieciszewie, Niestronnie, Strzelnie, Trzemesznie i Wylatowie, które z powodu braku środków finansowych uległy po 1980 roku likwidacji.

Innym aspektem życia kulturalnego w Mogilnie było kino. Zamknięte przez niemieckich okupantów we wrześniu 1939 roku, wznowiło swoją działalność niemal zaraz po wyzwoleniu, bo już w 1945 roku.

Ulokowane ono było w przedwojennym Domu Katolickim. PO długich dyskusjach nadano mu nazwę „Tęcza”. Początkowo widownia kina „Tęcza” posiadała zaledwie 125 miejsc. Po przebudowie kina na początku lat 60 – tych liczba miejsc wzrosła do 300.

Ponadto od 1974 roku przy „Tęczy” działał, założony przez Antoniego Barcikowskiego Klub Filmowy „Piotruś”, który funkcjonował jako klub dyskusyjny do 1975 roku. Po krótkiej przerwie wznowił swoją działalność w 1976 roku, zrzeszał wtedy ponad 200 członków.

Kierownictwo kina realizował min. jednotematyczne serie filmowe, np. co roku urządzano „Dni filmu radzieckiego”.

W okresie 1946 – 1960 w kinie „Tęcza” odbywało się przeciętnie rocznie około 600 seansów, których liczba wzrosła w 1975 roku do 964. W następnych latach średnia, roczne liczba seansów filmowych przejawiała tendencje spadkowe.

Kierownikami kina byli kolejno: Jan Giemza (1947 – 1953), Antoni Nowicki (1954 – 1962), Lech Gola (1962 – 1963), Lesze Frytzkowski (1964 – 1965), Kazimierz Jaśniecki (1966 – 1967), Barbara Zalewska (1969 – 1990).

W roku 1991 kino „Tęcza” zawiesiło na kilka miesięcy swoją działalność, po czym jeszcze w tym samym roku otwarto je ponownie, ale już jako kino „Wawrzyn” funkcjonujące w strukturach organizacyjnych Mogileńskiego Domu Kultury.  

Pod koniec lat 80-tych, Mogileński Dom Kultury, w nowych warunkach politycznych borykał się z trudnościami finansowymi jak większość placówek budżetowych. Z powodu problemów finansowych swa działalność zakończyła większość placówek wiejskich.

MDK przezwyciężył jednak te problemy. Pomógł mu w tym zapis w Ustawie z dnia 25 X 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, która brzmi: „Prowadzenie działalności kulturalnej jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym”

W 1992 r. MDK przeprowadził się do budynku wybudowanego pod patronatem ks. Piotra Wawrzyniaka, który funkcjonował wówczas jako Dom Ludowy, a obecnie znajduje się w nim Kino „Wawrzyn”.

W tym okresie przy MDK istniały sekcje: plastyczna „Kleks”, taneczna, Klub Plastyka Amatora „Plama”, Klub Seniora, Orkiestra   Dęta oraz zespół muzyczny „Rap Group”. Placówka organizowała Mogileńskie Konkursy Tańca Nowoczesnego, wystawy plastyczne, koncerty, imprezy plenerowe i Mogileńskie Spotkania Plastyczne.

Spore zainteresowanie mieszkańców miasta budziły spotkania z wybitnymi przedstawicielami polskiej nauki i kultury. Od 1992 roku odbywały się w Mogilnie Krakowskie Prezentacje organizowane przez red. Stanisława Kaszyńskiego, przy współpracy Mogileńskiego Domu Kultury, Mogileńskiego Towarzystwa Kultury i Miejskiej Biblioteki Publicznej.

Swoimi występami publiczne uroczystości uświetniał orkiestra dęta. Jej zarządowi przewodniczyli Czesław Politowski (do 1994), a po jego śmierci stanowisko to objął Krzysztof Niecikowski. Kapelmistrzem orkiestry był do 1999 r. Eugeniusz Spólnik.

W 1992 orkiestra pod jego batuta wystąpiła w uroczysty7m ingresie arcybiskupa Henryka Muszyńskiego w Gnieźnie. Obecnie kapelmistrzem orkiestry jest Mariusz Mikołajczak.

Dużą liczbę widzów gromadzą do dziś Mogileńskie Spotkania Plastyczne.

Początki MSP sięgają 1966 roku i wiążą się z osobą Józefa Myslickiego, który po studiach na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie zamieszkał w Orchowie, a w Mogilnie zapoczątkował „Galerię jednego Obrazu”.

Pomysł ten przejął po nim Konrad Szary, który organizując „Galerię Jedynki” zaprosił do uczestnictwa w wystawie innych plastyków – malarzy, rzeźbiarzy, grafików, hafciarki. W 1977 r. tej grupie plastyków amatorów Konrad Szary nadał nazwę Klub Plastyka-Amatora „Plama”. Grupa ta szybko wzbogaciła się o autorów profesjonalnych, można więc było pomyśleć o zorganizowaniu wystawy zbiorowej.

Pierwsza taka wystawa odbyła się przy okazji regionalnej imprezy „Zima na Pałukach” w lutym/marcu 1978 roku.

W maju 1985 r. instruktor Mogileńskiego Domu Kultury, Tadeusz Wieczorek zorganizował imprezę z cyklu Mogileńscy Plastycy Prezentują. W wystawie tej wzięło udział 7 artystów.

Kolejna impreza tego typu zorganizowana została przy współpracy Tadeusza Wieczorka i Witolda Pochylskiego 27.10.1986 r. pod nazwa Mogileńskie Spotkania Plastyczne. III MSP odbyły się w grudniu 1987 r. Wzięło w nich udział 29 plastyków.

Następne, IV MSP zorganizowane zostały w styczniu 1990 r., a V MSP odbyły się w dniach od 24.03 do 03.04. 1993 r. Oprócz wystawy głównej odbyły się także wieczory autorskie powiązane z wystawami indywidualnymi. Wieczory te, jako imprezy towarzyszące odbywają się do dnia dzisiejszego w galeriach „Lustro” w holu kina „Wawrzyn” i „Fuks”.

VI MSP rozpoczęły się 31.03.1995 r. Swoje prace zaprezentowało 34 autorów, a łącznie pokazano 210 prac. Dodatkowo zorganizowano wernisaż – happening dla dzieci pt. : „Odjazd ciuchci”

VII MSP rozpoczęto otwarciem wystawy zbiorowej w sali Mogileńskiego Domu Kultury przy ul. Rynek 10 17.06.1997.

W 1998 Mogilno obchodziło jubileusz 600 – lecia nadania praw miejskich. Z tej okazji MDK zorganizował w dniach 24.06. – 30.07. 1998 plener dla wszystkich plastyków mogileńskich i gości z innych miast. Na plener ten zgłosiło się 34 artystów z Mogilna, Gniezna, Żnina, Inowrocławia, Warszawy, Bydgoszczy i Radomia. Prace, które powstały na tym plenerze zaprezentowane zostały na VIII z kolei Mogileńskich Spotkaniach Plastycznych w marcu 1999 r. Komisarzem spotkania, podobnie jak w latach poprzednich był Witold Pochylski, a sekretarzem Halina Chudyszewicz. Na VIII MSP obejrzeć można było 190 prac 54 autorów. W Galerii „Lustro” odbyła się wystawa indywidualna rysunku i malarstwa Stanisława Jedrzejewskiego z Radomia pt. „Akty”, zaś w „Fuksie” wystawa exlibrisów Henryka Wojtasa z Torunia.

IX MSP, na których prace swoje eksponowało 84 autorów odbyły się w dniach 16 – 28 marca 2001 r. Tym razem Spotkaniom towarzyszyły trzy inne wystawy. „Postawy” to prezentacja prac członków Klubu Plastyka „Plama” w Galerii „Fuks”, natomiast w Galerii „Lustro” swoje prace zaprezentował artysta z Torunia Piotr Będkowski. Trzecia imprezą towarzyszącą X MSP była wystawa prac dziecięcych zatytułowana „Barwny świat”. Składały się na nią prace plastyczne wykonane przez uczniów Szkół Podstawowych nr. 2 i 3 oraz plastycznej grupy „Kleks” działającej w MDK.

Jubileuszowe X Mogileńskie Spotkania Plastyczne w 2003 roku otworzyła Wystawa Główna w której uczestniczyło 69 twórców w tym 22 profesjonalistów. Wystawa dziecięca poszerzona została o szkoły gminne. W galerii MDK „Lustro” wystawę indywidualną malarstwa otworzył Tadeusz Wieczorek – pierwszy komisarz MSP w latach 1985 – 1986. Ekspozycja w galerii „Fuks” miała podobny charakter jak dwa lata wcześniej i nosiła nazwę „Postawy”.  Dodatkowo IV wystawą towarzyszącą X MSP była ekspozycja pt. „Działania Podstawowe” w budynku magazyny GS w Mogilnie przy ulicy Plac Wolności 22..

XI Mogileńskie Spotkania Plastyczne  odbyły się w dniach od 23 lutego do 6 marca 2005 roku. W tym czasie Wystawę Główną można było zwiedzać od godz. 10 do 17. Wernisaż wystawy 23 lutego w środę zgromadził ponad 200 prac 65 autorów. Podczas tej edycji spotkań program zawierał cztery wystawy towarzyszące, których otwarcia odbywały się w czasie trwania Wystawy Głównej. Pierwszą wystawą towarzyszącą i miejscem spotkania stała się galeria „Lustro”, gdzie w piątek 25 lutego otwarto wystawę grafiki art. plast. Marka Basiula z Torunia. Autor swój zestaw linorytów pt. „Obszary wyobraźni” określił jako proste wycinanie grafiki. Druga wystawa towarzysząca i ciekawe spotkanie odbyło się w poniedziałek 28 lutego w galerii „Fuks”. Wystawa pt. „Postawy” jest pokazem pięciu młodych autorek związanych z grupą „Plama” działającą w pracowni Mogileńskiego Domu Kultury W galerii „Trójki” 4 marca nastąpiło najradośniejsze spotkanie z dziećmi – autorami prac plastycznych. Tutaj do końca miesiąca można zobaczyć prace 128 dzieci na kolejnej wystawie towarzyszącej XI MSP pt. „Barwny Świat”. Ta wystawa jest wspólnym pokazem dziecięcych prac plastycznych powstałych w szkołach podstawowych i przedszkolach Miasta i Gminy Mogilno oraz na zajęciach grupy plastycznej „Kleks” w pracowni MDK Mogilno.

Ostatnie spotkanie w przeddzień zamknięcia Wystawy Głównej odbyło się w sobotę 5 marca w  budynku magazynu zbożowego GS gdzie swoje prace zaprezentowało 12 młodych twórców.

Podkreślić należy osobiste zaangażowanie w organizacje Mogileńskich Spotkań Plastycznych dr Witolda Pochylskiego, który podczas otwarcia IX MSP tak przedstawił ideę tego przedsięwzięcia: „Spotkania gromadzą ludzi młodych, z pasją, którzy będą plastykami, bądź nimi nie zostaną, ale łączą ich wspólne zainteresowania. Chodzi o to, aby zaistnieli obok siebie profesjonaliści i amatorzy zajmujący się plastyką. Nie chodzi o rywalizację, czy ocenę prac. Zależy nam przede wszystkim na tym, aby ludzie spotykali się, pokazali sobie wspólnie co robią, aby o tym porozmawiali. Celem Spotkań nie jest rywalizacja, ale twórcza konfrontacja”.

/Mdk/